Thursday 11 October 2012

ISMAILA, mwana wa IBRAHIMA

ISMAILA, mwana wa IBRAHIMA


Yikaya djioni wandzani wayili Abou na Karim, wakantsi karibu ne bahari waka wu hadissi.
“Zabari hindri Ibrahima yahundra roho yatowa ye mwana wahe, Ismaila o dahoni?”  Karim hawuzisa.
“Ngudjuwo ye manha ya Ismaila yakanayo o wakati Ibrahima yamtowa o dahoni na mdzadzahe Hadjara?” Abou haka hafanya wu tundi.
“Anhan, ntsujuwa.  Haka na manha minga?”  Karim haka wutsaha yadjuwe.
“Ye Tawureta yamba wuka, ‘Ibrahima haka na manha mengominane na mirandaru wakati Hadjara yamuzaliya Ismaila.’ Wakati Ibrahima yaka na manha mengo shenda na shenda, Mngu hamvenushiya Ibrahima ha humuesheleziza huka ye mdrumshe wahe Sara ngudjo zaya mwana baanda ya mwanha’.” 1
“Yapvo Ismaila haka na manha kume na mine o wakati Isiyaka ya zalwa,” Karim hamba.
“Wakati hindri yatolwa ho dahoni?”
“Baanda ya manha miraru, harumwa ye manha kumi na mfukare ya hahe, wakati Isiyaka yazilwa dziwa. 2  Yinu keydjaka wakati wa handa mdzadzahe yalawa ho dahoni ha Ibrahima.” 
“Wakati wa handa ndawu?”  Karim hashangaya.
“Kabula ya Ismaila hu zalwa yika yi rongolwa harumwa ye Tawureta hukaya,  Hadjara haka hamiri Ismaila naye haka wu yenga Sara mwinyi daho.  Ha yizo Sara haka wu mwiyenga pvahe hata haroha wo dahoni, sha Mngu hamdjiliya ha humredjeza ho dahoni ha Ibrahima.  Yi lazimu risome ye hadissi kamili harumwa ye shiyo sha handa sha he Tawureta mkade wa kume na sita:
‘Dayika La Mngu Liparisa Hadjara bapvuni mwa shesima harumwa arudhi nku yatsukana wandru, shesima shiliyo harumwa ye ndziya ya hwenda shur. 
Na le dayika lamba, “Hadjara, mrumwa wa Sara, wula ndahu nguwendo ndahu?” 
Hadjara hadjibu, “Tsitrawa shefu wahangu Sara.” 
Le dayika la Mngu li mwambiya, “Redjeyi ho ha shefu wa haho, wende wamtwien.” 
Le dayika la Mngu li mwambiya tsena, ‘Ngamdjofanya wukane wana wendji hata kwana wukana hisabu.’  Na li dayika la Mngu li mwambiya, ‘Fahamu, ngawe na mwana, nawe ngudjo zaya mwana mme; yi lazimu wumpare Ismaila; mana Mngu hamnika taanbu nyindji harumwa zi ndrongo wuziyenshiwo.  Ngudjokaya hama mpundra ya msiru ya mwanadamu, ngudjokana wengefu harumwa o wanadamu piya na wandru ngawadjo wukana kinyume naye.’
Hayizo Hadjara hapara le dzina la Mngu haka mrongoza, Mngu yawonawo, hadjiwuzisa, ‘Kwelu tsimuwono Mngu nami ndjafa pvo namuwona?’ “3
“Ngapvo ndrongo mhimu tsayinu kayitsubidi riyirentsi.  Hadjara hadjuwa huka kadjaka hurongoziwa ni malayika basi sha adjuwa huka Mngu wakweli ya yishiyawo.  Hamkaza  le dzina; Mndru yaniwonawo.    Yi pvenuha ho hatrudju hukaya tsi malayika nde ya towawo miyandi:  Ngamdjohunika wadjuhu wendji hata kapvwatsi mdru yadjo shinda ya wawaze.  Ismaila hakaya nde mwana wa handa ya rongolwa harumwa ya makalima matukufu ya Mngu, haka anikiwa dzina la roha pvo Mngu dju kabula raha ye dja zalwa na ye fasiri yahe le  dzina lahe:  Mngu ye wuyishiya.  Le Dzina linu kalina hu badiliha ne damu yahahe yaani de wu wadjuhu wahe, Mngu ye wuwyishiya hayina wakati wa mliliyawo ha hu tsaha wu huyi yaani swamaha yahe madhambi yahawo.”
“Yinu habari ndjema kabisa!”  Karim hamba.
“Sha ngamfikiri huka tsindjema mbabahe homtowa dahoni bayishe hakana manha  kume na mfukare. Kadjakana mahaba naye?”
“Anan, hakana mahaba naye.  Rihundru wanandrongo wendza mana wadjohurisayidiya ha hu yelewa yi hadissi.  Wakati Ismaila yakana manha kume na miraru, Mngu hadjiliya Ibrahima tsena ha humwesheleziza ye miyandi yaka yamnika raha Ismaila ye dja zalwa:  ‘Ye Mwana yadjoulawa ho hahodju nde yadjo hurithi’. 4 
Harumwa ye manha kumi na miraru ya pvira Ibrahima akawufikiri huka ye mwana Mngu yakawurongowa, Ismaila.  Hamwandza swafi natsena hamlele ndro.  Ibrahima haka hayeleza ye mwana wahe Ismaila ye miya di Mngu yaka yamnika ne nde hu barikisha ye duniya kamili hasibabu nde damu ya Ibrahima.  Mngu hadjiliya Ibrahima ha hu mwambiya ye mdrumshe waho Sara ngudjo zaya mwana mme.  Ibrahima hadjuwa hukaya hafanya nayi.  Ye mwana wahe miyandi yaka yarongolwa ni Mngu ngudjo zalwa baanda ya mwanha. Ibrahima hawono haya wusoni mwa Mngu hata hasisi shehitwa pvontsi:  Yeka Ismaila haka wu yenshi dju mwa ze  baraka zaho!’5 yapvo Mngu haka hamdjibu, ‘Dju mwa Ismaila, Tsika tsihuyishiya.  Katayari, tsimutukuza, nami ngamdjomufanya yakane mapvuna mendji, na ngudjozaya wana wendji. ngudjozaya mazefu kume na mayili, nami ngamdjomfanya ntsi.’ “6
“Ye miyandi Mngu yaka yamnika Ibrahima yika miyandi ya damu na hurinwa hama mfano wa miyandi nyitwaharifu bayina ya makungumanyo mayili wakati wa nikana miyandi.  Ya makalima matukufu ya Mngu yamba:  Ibrahima na wu mwana wahe Ismaila waka warimwa ntsihu ndzima’,7 hayina kalima Mngu yakorongowa yilo na mana.  Akahandza ye duniya piya yi djuwe wuka Ismaila haka harumilwa harumwa ye miyendi ya damu yiniu yitsona mpaka.”
“Ndrongo hindri de yandzawo yambwa?”  Karim akahutsaha yadjuwe.
“Ngayambawo huka wusiku Mngu ngudjo tra damu hahupvukisha o wadjuhu wa Ismaila.”
“Yika mbi Ibrahima hurenga Hadjara yake mdrumshe wahe?’  Karim hawuzisa.
“Kaydjakaya  mbi harumwa ye shariya shakaya o wakati wuwo, sha harumwa ye ndziya ya Mngu kaydjaka ndjema.  Mngu kadjaparo hambiya Ibrahima ya lole mdrumshe wa saya.  Mndru wukana wandruwashe wayili yiyo mbi.  Mngu ye handza mndru yakane mdrumshe mdzima hama nde heli yaka yawumba Adam na Hawa harumwa ye jardin ya Eden.  Ze twabiya na wu tamaduni wahatru yizo tsindizo za lathimu ri dunge sha nde ze ndrongo Mngu yariamurisha,”  Abou hamweleza.
“Ndrongo hindri yaka yamdjiliya Ismaila wakati mbaba hahe yamdumiza ho dahoni hahe?”  Karim akawutsaha yadjuwe.
“Yishiya! sha wutsi hukumu?  Ntsufikiri huka Ibrahima haka wutsaha ya dunge ye mwana  wahahe Ismaila ho dahoni!  Wakati Sara yambiya Ibrahima yatowe Ismaila ho dahoni mana Ismaila haka humtanbisha o siku wako sherehi huziya wu hamsa ye mwana wahahe, ye Tawureta yamba:  Homtowa Ismaila ho dahoni kaydjaka twabiya ndjema dju mwa Ibrahima, mana hakaya nde mwana wa hahe.  Mngu hadjiliya Ibrahima tsena ha hu mwambiya yatsikane wu hafilifu na Ismaila.7  Mngu ngudjo barikisha Ismaila.  Sha wakati wuwo Mngu hambiya Ibrahima ze ndrongo.  Ye truda yaka wu pvumbuwa Isa yikawo ngedjo barikisha ye duniya, ngedjoroha dju mwa ye damu ya Isiyaka.”8
“Ngwambo huka Isiyaka haka bora raha na Ismaila?”  Karim hawuzisa.
“Anan kayidjamba ndopvi yaka bora rahana ye mwananya.  Mtrume Isaya hamba huka, ze ndrongo ndjema rifanyawo yizo sawa na nkandu yilona nkudi (Isaya 64:6).  Mngu haka hatsawuwa ye arhami ya Isiyaka na ye arudhi ya Israila ye mana hakana mpango.  “Husoni mwa Isiyaka na ye arudhi ntiti ya Israila ye mkombozi waho wobinadamu hazalwa, na ye arudhi yinu yi rendeha harumwa ye duniya, na Isa ngudjo redjey hama mfawume  yadje ya hukumu ye duniya.”
“Ye mayahudi wasa wa pvukishiwa ye mana Mngu hatsahuwa Isiyaka na ye arudhi ya hawo?”
“Kapvatsi hata mndru mdzima yadjo shinda yadjihuyi ha hu fanya ndrongo ndjema.  Ye mayahudi wa lathimu wakubali Isa yake nde mhuyizi wa hawo hama nde heli wandru piya wa lathimu wamkubali.”  Baulusu mrumishi wa Isa Kiristi hamba harumwa ye shiyo sha Maromu 11:25:  Wanama, ngapvo faraha iliyo sha Mngu haka ayitriya sirini, sha hapvasa hadja haivenuwa, na mi ngamwandzo mdjuwe ye faraha yiyo, ili mtsidjiwone huka nyinyi nde wendza enkili.  Na faraha inu baandi ya ma israila kwatsuiamini.  Wa rendeha wandru wa zitswa ziyi.  “Ze ntsihu zinu ngapvo wandru wengi wa roha harumwa ye kabila ya Ismaila wa muyelewawo Isa nahu mukubali yake nde mhuyizi wa hawo.
“Na rendreleye na yi hadisi ya Ismaila.  Ibrahima aka anika Hadjara na Ismaila shahula shahutosha hata wadjo waswili karibu ne shesima.  Na Hadjara kadjaka hudjuwa ye mahala pvala.  Wakati yatanabahi huka kadjaka huyelewana na Ibrahima harantsi Ismaila ho dahoni ha hwenda mahala hule hakantsi na hulila.  Le dayika la Mngu limdjiliya, ngufikiri le dayika lambiya Hadjara hindri?”
“Ngamfikiri le daika limwambiya ya tsilile, Mngu nguhuyishiyo!”  Karim hadjibu.
“Hu fikiri ndro!  Ye makalima matukufu ya Mngu yamba:  Le dayika limwambiya, ‘Ndrongo hindri nde zi hutabishawo, Hadjara?  Wu tsike mhara ba Mngu hasa hayishiya le dji lahe mwana haho, ye mahala yaliyo ’.9  Wutsi diwaze huka ye mana ya Ismaila ‘Mngu ye huyishiya’.  Mngu nguyishiyo ye zililo zaho wadjuho wa Ismaila wakati wa lilawo ha hu tsaha swamaha yahe madhambi ya hawo.
Mngu hawonesa Hadjara na Ismaila shesima shaka bapvuni mwawo, esa yiyo waparisa madji wano.”
“Hotolwa hawo ho dahoni hata watrawa harumwa ntsi nkapvu, zitabasha Ismaila swafi,”  Karim hamba.
“Ewa, wutungu mwendji, ho dumiziwa, na yi koza shindji, shakantsi harumwa ye mizi ya ho wadjuhu wa puha harumwa ye arham ya Ismaila. sha Mngu ye wayishiya o wakati waliyo harumwa tabu na yeye ngudjo wanika ye madji ya wazihira.
“Hama nde heliyo Isa yaka ya hamba ha dji kuu wosiku wa he shuhuli wahe le besheleya, yaani ndo wusiku wuhu:  Yeka mndru nguwono nyora, nadje ho hangu, yadje yanwe.  Hama nde heli ye maandzishi Matwaharifu ya hamba, mndru yanaminiwo, miro ya madji ngayidjo wuroha hodju mwahe yibaliyawo wuhayati, ngayidjo roha  homoni hahe.’  Hamba ndrongo zahusihana ne roho, wadru wadjo mwamini ngawadjo hunikiwayo.  Mana ye Roho raha kayidjaka ya djailiwa wandru, ye mana Isa raha kadjaka ya tukuziwa’.”10.
“Mngu aka hutsaha yambe hindri djumwa ye mazefu kume na mayili yaka yanika  Ismaila miyandi?”  Karim hawuzisa.
“Ismaila hakana wana kume na wayil.  Mngu hawapvumbuwa harumwa ye Makalima Matukufu ya hahe. Ngudjo djuwa wusome za husihana na o wana kume na wayili wanu ne mahala wa henda waka wuyenshi harumwa ye shiyo sha Tawureta Genèse 25 yandisa harumwa wo mustiri wa 13-17.  Wa tsanbaliya harumwa ze ntsi za shi arabu na zindrwadji o wakati wa roha Misri.  Wadjuhu wa Ismaila waka wa yeneya hama nde heli Mngu yaka yambiya Ismaila.  Sha ye baraka mhimu yika nde baraka ya hompvukisho ya roha djumwa Isa Kiristi, Muhuyisi mtwaharifu, mana kadjaka na dhambi.
“Wudjuwa hukaya Ibrahima hafu ha manha djana na mengo mfukare na mitsano, na ye Tawureta yamba  huka ‘ Isiyaka na Ismaila, o wana wahe, wamdzihi harumwa le panga  la Machpe’lah’.11  Zinu zidjiri manha mengo mirandaru na mili baanda Ismaila yaka yatolwa ho dahoni.  Ismaila hakana  manha mengo minane na shenda ne Isiyaka hakana manha mengo mfukare na mitsano.”
Karim hamba hukaya:  “Yiyo tsi ndjema huka o wadjuhu wa Ismaila na Isiyaka kawatsu yishiliyana hata hapvasa.  Hama wadiwaza hukaya wa waziwa harumwa ye miyandi ya wuhuyizi wa he Duniya.”
“Ewa tsi ndjema,” Abou hamba.  “Sha ngapvo wakati.  Hayina mndru ngudjodjuwa yandjiye harumwa ye miyandi yinu hayina wakati.  Ha hwambiya Mngu wewe mwanswifu na wewe kuna hushinda wa djipvukisha. 
“Wakati wuwo ngudjo djuwa wundjiye harumwa ye miyandi yinu hahu karibisa Isa ho rohoni haho yadje yake nde Mhuyizi wa haho.  Mngu ngudjo hukubali harumwa ye miyandi yinu djumwa ye fidiya ya Isa.  Wakati wuwo Isa ngudjo hu pvesheya ye Roho nyitwaharifu ya hahe yidje yi yenshi harumwa we.  Ye Roho nyitwaharifu ya Mngu ngayidjo hudja yi badili ye roho yaho wu fanyihe mwana wa Mngu.  Hayina mndru ngudjo djuwa ya wombe ye duwa yinu.  Kayitsu tsahuwa kabila hawu ye mahala wa puha mana ze baraka zinu yizo zaho wandru piya.  Ya Makalima Matukufu yamba:  Hama nde heli ye mandzishi Matukufu ya rongowa:  “Hayina mndru yadjo muamini, kana hutolewa ye twamaya ya hahe yaloniyo naye ha izo, Kapvatsi tafawuti bayina ya Muyahudi na tsi Muyahudi, sontsi piya ngasina Mngu mdzima, na ye wudjayiliya hayina mndru yameyawo.  Mana yandzihwa harumwa ye maandzisha Matwaharifu:  Hayina mndru wudjo meya ye mola wa hatru ngudjo huyiwa.’ “12
“Wo muhimu wahe hadissi yinu nge yambawo:  Mngu ye wu wona, Wu yishiya, Wu hafiliha no wandru wa hahe yikawo nde wadjuhu wa Ismaila.  Mngu nguhandzo tsena ngutsaho yahu pvukishe!”
                         
1Genèse 16:16; 17:1, 19;  2Genèse 21:8-14;  3Genèse 16:7-13;  4Genèse 15:4;  5Genèse 17:18;  6Genèse 17:20.  7Genèse17:26;   8Genèse 21:10-13;  9Genèse 21:17;  10Yuhani 7:37-39;  11Genèse 25:9;  12Maromu 10:11-13

No comments:

Post a Comment